Tên quẻ: Cổ

Hán Việt: Sơn Phong Cổ (山風蠱), Phiên âm: Shān Fēng Gǔ

Lời Kinh

Dịch âm:

“蠱，元亨，利涉大川。先甲三日，後甲三日。”

(Cổ, nguyên hanh, lợi thiệp đại xuyên. Tiên giáp tam nhật, hậu giáp tam nhật.)

Dịch nghĩa:

"Cổ, rất hanh thông, lợi cho việc vượt sông lớn. Trước ngày Giáp ba ngày, sau ngày Giáp ba ngày."

Quẻ đơn trên: Cấn, Quẻ đơn dưới: Tốn

Ý nghĩa quẻ Cổ

Quẻ Cổ thể hiện sự hư hỏng, suy thoái đã kéo dài, cần có sự cải tổ mạnh mẽ để khắc phục.

• Muốn cải cách thành công, cần hiểu rõ nguyên nhân của sự suy đồi trong quá khứ.
• Không thể thay đổi mọi thứ ngay lập tức, mà cần có kế hoạch từng bước để đạt hiệu quả lâu dài.
• Nếu biết cách cải tổ đúng hướng, có thể vượt qua được thử thách lớn (giống như vượt sông lớn) và đạt được kết quả tốt đẹp.

➡ Bài học rút ra: Mọi sự cải cách phải có kế hoạch, phải nhìn vào quá khứ để rút kinh nghiệm và chuẩn bị cho tương lai để tránh lặp lại sai lầm.

Lời bàn của Tiên Nho

• Quẻ Cổ tượng trưng cho tình trạng suy đồi đã kéo dài, nếu không sửa chữa kịp thời sẽ dẫn đến hậu quả nghiêm trọng.
• Cải cách không phải là việc dễ dàng, nhưng nếu thực hiện đúng cách, có thể đưa xã hội hoặc tổ chức trở lại con đường chính đạo.
• Việc cải cách không nên vội vàng, cần có sự chuẩn bị kỹ càng, phân tích quá khứ và lập kế hoạch cho tương lai.
• Những người lãnh đạo sáng suốt sẽ biết cách tiến hành cải tổ một cách khoa học, không phá bỏ bừa bãi mà vẫn đảm bảo sự phát triển bền vững.

🛡 Lời khuyên từ quẻ Cổ:

• Cần mạnh dạn sửa chữa những sai lầm đã tồn tại quá lâu.
• Không nên vội vàng, mà phải có kế hoạch rõ ràng, chuẩn bị đầy đủ trước khi hành động.
• Nhìn lại quá khứ để hiểu nguyên nhân của sự suy đồi, từ đó đưa ra biện pháp cải cách hợp lý.

📌 Tóm lại: Quẻ Cổ nhấn mạnh rằng khi một hệ thống bị suy thoái, cần có sự cải cách mạnh mẽ để khắc phục. Tuy nhiên, việc cải cách phải có kế hoạch rõ ràng, không nên nóng vội, cần hiểu rõ nguyên nhân trong quá khứ và có định hướng dài hạn cho tương lai. 🔄🏗️

Truyện của Trình Di. - Đã loạn thì có lý lại trị, từ xưa, cuộc trị ắt nhân cuộc loạn, cuộc loạn thì mở ra cuộc trị, là lẽ tự nhiên. Như tài quẻ này, dùng để trị cuộc loạn, thì có thể đem đến sự cả hanh. Sự lớn nhất trong cuộc loạn là phải vượt qua sự gian nan hiểm trở của đời, cho nên nói là “lợi về sang sông lớn”. Giáp là chữ đầu của hàng can, là buổi đẩu của công việc, tức là mối của các việc. Cách trị cuộc cổ, phải nghĩ ngợi trước sau ba ngày. “Trước giáp” là trước lúc đó xem xét tại sao mà thế, “sau giáp” là sau lúc đó, lo rằng sắp sửa đến thế. Một ngày hai ngày, đến ba ngày, ý nói lo cho sâu mà suy cho xa. Xét xem tại sao như thế, thì biết cách để cứu chữa, lo rằng sắp sửa đến thế, thì biết mẹo để phòng bị. Khéo cứu chữa thì tệ trước có thể cải cách; khéo phòng bị thì lợi sau có thể lâu dài. Đó là phương pháp của đấng thánh vương đời xưa làm mới thiên hạ mà để lại cho đời sau. Những người trị cuộc cổ loạn sau này, không rõ cái ý trước giáp sau giáp của đấng thánh nhân, lo nông mà làm việc gần, cho nên nhọc về cứu đời mà loạn không khỏi; công chưa thành mà tệ đã sinh rồi

Bản nghĩa của Chu Hy. - Cổ là nát hỏng đến cực điểm mà phải có việc. Quẻ đó Cấn cứng ở trên, Tái mềm ở dưới, trên dưới không dưới không giao với nhau, dưới mềm nhún mà trên cẩu thả dừng dậu, cho nên là cổ. Cổ là nát hỏng cực điểm, loạn rồi thì phải lại trị, cho nên lời Chiêm của nó là cả hanh mà lợi về sang sông lớn. Giáp là đầu của các ngày, mối của các việc. Trước giáp ba ngày là tân, sau giáp ba ngày là định. Việc trước đã quá mức mà sắp hỏng, thì có thể tự làm mới ra, để làm manh mối cho việc sau là không đến hỏng quá; việc sau đương bắt đầu mà hãy còn mới, thì nên hết ý đinh ninh, để chừa cái lỗi của việc trước mà không để cho đến nỗi chóng hỏng. Lời răn của thánh nhân sâu lắm

Xem chi tiết nội dung của từng hào

Hào thứ 1 Hào thứ 2 Hào thứ 3 Hào thứ 4 Hào thứ 5 Hào thứ 6