Tên quẻ: Di

Hán Việt: Sơn Lôi Di 山雷頤, Phiên âm: Shān Léi Yí

Lời Kinh

Dịch âm

頤. 貞吉. 觀頤. 自求口實.

Dịch nghĩa

Di: Giữ chính đạo thì tốt lành. Quan sát cách nuôi dưỡng. Tự mình tìm miếng ăn.

Quẻ đơn trên: Cấn, Quẻ đơn dưới: Chấn

Ý nghĩa quẻ Di

Quẻ Sơn Lôi Di dạy rằng việc nuôi dưỡng không chỉ giới hạn trong ăn uống, mà còn là cách con người tự rèn luyện bản thân về cả thể chất, tinh thần và đạo đức.

• Nếu nuôi dưỡng đúng đắn, dựa trên chính đạo, thì sẽ tốt lành.
• Nếu chỉ biết lo cho bản thân mà không quan tâm đến sự phát triển bền vững, thì sẽ gặp tai họa.
• Người quân tử phải biết cách sống tự lập, không ỷ lại, không hưởng thụ một cách thụ động.
• Quan sát cách một người tìm kiếm nguồn nuôi dưỡng, ta có thể biết được phẩm chất và đạo đức của người đó.

Lời Bàn của Tiên Nho

• Quẻ Sơn Lôi Di nhấn mạnh tầm quan trọng của sự nuôi dưỡng đúng đắn.
• Người quân tử không chỉ ăn để sống, mà phải nuôi dưỡng trí tuệ, rèn luyện đạo đức, làm giàu tâm hồn.
• Nếu chỉ lo hưởng thụ mà không lao động, thì chẳng khác gì tự hủy hoại bản thân.
• Quan sát cách một người kiếm sống, ta có thể đánh giá được nhân cách của họ.

👉 Tóm lại: Quẻ Sơn Lôi Di khuyên rằng hãy tự lập, biết nuôi dưỡng cả thể xác lẫn tâm hồn, giữ vững chính đạo, không tham lam hay ỷ lại vào người khác, thì sẽ đạt được sự tốt lành lâu dài.

Truyện của Trình Di. - Đạo của sự nuôi, hễ chính đạo thì tốt. Người ta nuôi thân mình, nuôi đạo đức, nuôi kẻ khác, và được người khác nuôi, đều theo chính đạo thì tốt; trời đất tạo hóa nuôi nấng muôn vật, vật nào được sự thích nghi của vật ấy, cũng là chính đạo mà thôi. Xem sự nuôi, tự tìm cái thật của miệng, nghĩa là xem cái người ta thửa nuôi và cách tự tìm cái thật cho miệng của họ, thì sự thiện ác lành dữ có thể thấy được.

Bản nghĩa của Chu Hy. - Di là chỗ cạnh miệng, miệng ăn đồ ăn để tự nuôi, cho nên mới là nghĩa nuôi. Nó là quẻ trên dưới hai hào Dương, trong ngậm bốn hào Âm, ngoài đặc, trong rỗng, trên đậu dưới động, là Tượng cái mép, và nghĩa sự nuôi. Trinh cát nghĩa là kẻ xem được chính thì tốt. Quan Di nghĩa là xem cách thửa nuôi. Tự cầu khẩu thực nghĩa là xem xét thuật nuôi mình, hễ đều được chính thì tốt

Xem chi tiết nội dung của từng hào

Hào thứ 1 Hào thứ 2 Hào thứ 3 Hào thứ 4 Hào thứ 5 Hào thứ 6