Tên quẻ: Tiểu Quá

Hán Việt: Tiểu Quá 小過, Phiên âm: Xiǎo Guò

Văn ngôn:

小過：亨，利貞。可小事，不可大事。飛鳥遺之音，不宜上，宜下，大吉。

Dịch âm. – Tiểu Quá: Hanh. Lợi trinh. Khả tiểu sự, bất khả đại sự. Phi điểu di chi âm. Bất nghi thượng, nghi hạ, đại cát.

Dịch nghĩa. – Tiểu Quá: Han thông. Giữ chính đạo thì lợi. Làm việc nhỏ thì được, việc lớn thì không. Chim bay để lại tiếng. Không nên tiến lên, nên hạ mình – rất tốt.

Quẻ đơn trên: Chấn, Quẻ đơn dưới: Cấn

Ý nghĩa quẻ Tiểu Quá

Quẻ Tiểu Quá nhắc nhở:

• Trong thời thế không thuận, đừng mưu đại sự
• Hãy giữ mình, làm điều nhỏ, làm chắc từng bước
• Không nên “bay cao” khi chưa có nền vững – giống như chim bay để lại tiếng, nhưng nếu bay cao quá sẽ nguy

Lời bàn của Tiên Nho

“Vô cầu đại sự thời tiểu quá, hữu chí trung trinh thị đại cát.”

→ Không làm lớn thì Tiểu Quá không thành họa. Nếu giữ lòng chính trung thì việc nhỏ sẽ thành công lớn.

Bài học từ quẻ

• Lúc bất thuận, hành xử vừa phải – là khôn ngoan
• Làm việc nhỏ chu đáo còn hơn ôm mộng lớn rồi thất bại
• Biết khiêm tốn, nhún nhường, dừng đúng lúc – là đạo bậc trí

Lời kết

Quẻ Tiểu Quá là lời răn dạy tuyệt vời:

Không phải lúc nào "vượt qua" cũng là tốt. Có lúc nên lùi, nên nhỏ, nên chậm – để tiến xa hơn.

→ Cứ bền bỉ làm đúng việc nhỏ, đúng lúc, sẽ mở ra thời cơ lớn sau này. Đó là đạo sống an toàn và bền vững.

Truyện của Trình Di. – Qua là để cầu tới mực giữa. Cái quá là việc nhỏ việc lớn há lại quá, được? Nghĩa đó ở quẻ Đại quá nói đã rõ rồi. Chim bay để chưng tiếng, tức là sự qua chẳng xa vậy. Chẳng nên lên, nên xuống, nghĩa là nên thuận vậy, thuận thì cả tốt, qua để mà tới, tức là thuận lẽ, qua mà thuận lẽ, sự tốt ắt lớn.

Bản nghĩa của Chu Hy. – Chữ “nhỏ” chỉ về Âm, quẻ này là quẻ bốn hào Âm ở ngoài hai hào Dương ở trong. Âm nhiều hơn Dương, tức là cái nhỏ được qua. Đã qua với Dường thì có thể hanh. Nhưng ắt lợi về giữ đường chính đính, sự đó lại không thể không răn. Hào Hai hào Năm trong quẻ đều lấy chất mềm được chỗ giữa nên có thể làm việc nhỏ; hào Ba hào Tư đều là chất cứng mà mất ngôi không được giữa cho nên không thể làm việc lớn. Thể quẻ trong thực ngoài hư, như con chim nay, tiếng nó xuống mà không lên, cho nên, hễ đem đến được sự ứng nghiệm của con chim bay để tiếng thì nên trở xuống mà cả tốt. Cũng là loại không thể làm lớn vậy

Xem chi tiết nội dung của từng hào

Hào thứ 1 Hào thứ 2 Hào thứ 3 Hào thứ 4 Hào thứ 5 Hào thứ 6